Dhaqaalaha - ENA Af-Soomaali
Dhaqaalaha
Laga bilaabo toddobaadka soo socda, in ka badan 14 milyan oo litir oo saliida cuntada ah ayaa la qaybin doonaa - Wasaaradda Ganacsiga
Aug 4, 2024 49
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 28/2016T.I.(ENA): Laga bilaabo toddobaadka soo socda, in ka badan 14 milyan oo litir oo saliida cuntada ah ayaa dalka oo dhan loo qaybin doonaa, sida uu shaaca ka qaaday wasiirka ganacsiga iyo iakuxidhka gibalka Kasahun Goofe (PhD). In ka badan 700 oo baabuur oo ay ku raran yihiin agabka aasaasiga ah ee kala duwan ee taagan jibriga Adhaama ayaa maanta la soo gebagebeeyey nidaamka jibriyada, sida uu wasiirku ku sheegay bartiisa baraha bulshada. Waxa uu tilmaamay in la sameeyay jihooyin xal ah iyadoo laga wadahadlay xaaladda badeecada lasoo galinayo suuqa. Ugu dambayntii, waxa uu sheegay in si mustaqbalka fog loo dejiyo xaaladda suuqa, in ka badan 14 milyan oo litir oo saliida cuntada ah oo dawladdu soo iibisay loo qaybin doono dalka oo dhan toddobaadka soo socda.
Masuuliyiinta Xafiiska Ganacsiga iyi Gaadiidka DDS ayaa soo kormeeray qiimaha maciishada
Aug 4, 2024 61
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 28/2016T.I.(ENA): Masuuliyiin isugu jira heer deegaan iyo heer maamul magaalo oo uu horkacayo Kuxigeenka Madaxa Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka DDS Mudane Cabdulaahi Aadan ayaa kormeer iyo ukuurgalid ku sameeyay ganacsatada magaalada Jigjiga iyo qiimaha maceeshada ay siinayaan. Ujeedada kormeerkan ayaa ahayd in loo koor galo qiiimaha ay ganacsatadu maceeshada siinayaan iyo saamayntu uu ku keenay wax ka badalka dhaqalaaha dalka lagu sameeyay suugyada magaalada Jigjiga iyo sidii ganacsatada magaalada loogu daba gali lahaa in ay maraan jaagoyynta xafiisku u sameeyay maceeshada. Kuxigeenka Madaxa Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka DDS, Mudane Cabdulaahi Aadan oo lahadlay warbaahinta Deegaanka ayaa sheegay in ujeedada kormeerku uu yahay sidii loo daba gali ganacsatada iyagu qiimaha goonida iska samaystay ee jaangoyntii xafiiska aan raacin, isagoo sheegay in ganacsato badan maheradaha laga xidhay. Dhanka kale qaar ka mid ah gancsatada magaalada Jigjiga ayaa sheegay in ay xafiiska la yeesheen wada tashi badan ka dibna la isku afgartay in qiimaaha uu xafiiska ganacsigu u joongooyay ay bulshada wax kaga iibiyaan iyagoo bulshadooda u tudhaya.
Haddii aan shaqeyno, waxaan bedeli karnaa dalkeenna oo waxaan xaqiijin karnaa iskufilnaanshajeena cunto- Ra'iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.)
Aug 3, 2024 95
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 27/2016T.I.(ENA): Ra’iisul Wasaare Dr. Abiy Axmed ayaa sheegay in haddii aan shaqeyno aan wax ka bedeli karno dalkeenna oo aan xaqiijin karno iskufilnaanshaheena cunto. Waxa uu sheegay in aaga Borena oo sanad ka hor ay ka jirtay abaar xoogan, sanadkan ay ka baxday qamadi aad u fara badan, taasoo soo celisay rajadii aaga. Ugu dambayntii, ra'iisul wasaaraha ayaa sheegay in natiijadan ay tilmaamayso in haddii aan shaqeyno aan wax ka bedeli karno dalkeenna oo aan xaqiijin karno iskufilnaanshaheena cunto.
Horumarinta wadada Bole waxa loo hirgaliyay hab muujinaya tayada kobaca dhaqaalaha Addis Ababa iyo horumarka magaalo
Aug 2, 2024 79
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 26/2016T.I.(ENA): Waxa la sheegay in mashruuca horumarinta Waddada Bole loo hirgaliyay si ka turjumaysa tayada kobaca dhaqaale ee Addis Ababa iyo horumarka magaalada. Waddada Bole ayaa ah xarunta ugu firfircoon ee ganacsiga iyo dhaqdhaqaaqa casriga ah ee caasimadeena Addis Ababa. Sidoo kale waa waddo iskuxidha magaalada kale iyo garoonka caalamiga ah ee diyaaradaha ee Boole. Xarumaha ganacsi ee kala duwan sida, hoteelada, maqaayadaha cunto, hoteelada jiifka iyo dukaamada ku teedsan wadada ayaa soo jiita dadka soo booqda dalka ee dalxiisayaasha dibadda iyo kuwa gudahaba. Dhawrkii bilood ee la soo dhaafay wadada Boole ayaa si heersare ah looga shaqaynayay sidii loo horumarin lahaa, si loo muujiyo kobaca dhaqaale iyo tayada horumarka kasocda magaalada Addis Ababa . Shaqooyinka iyo kaabayaasha dhaqaale ee laga hirgaliyay horumarinta wadada Boole ilaa iyo fagaaraha masqalka waxaa ka mid ah, uguna waaweyn ayaa ah: - * Horumarinta wadada oo dhan 4.3km; * Hirgalinta 10km oo ah wadada lugta ee dadka; * Hirgalinta 13.2km oo ah wadada baaskiilka * Hirgalinta 30kun 160 kaare mitir oo shub iyo laami ah; * Hirgalinta 30 goobood oo ay istaagaan basaska iyo takaasida; * Hirgalinta 10 goobood oo ah goobaha baabuurta la dhigto. * Hirgalinta goobaha dalxiis iyo nasasho ee yaryar oo dhan 10 goobood; * Dib u dhiska iyo dayactirka dabaqyada iyo dhismayaasha wadada ku yaala oo dhan 500 oo dhismo . Xogta:- Xafiiska Ra'iisul Wasaaraha
Masuuliyiinta Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka DDS iyo kuwa Maamulka Magaalada Jigjiga ayaa kulan la yeeshay maamulka xaafadaha magaalada Jigjiga
Aug 2, 2024 57
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 26/2016T.I.(ENA): Kulankan ayay ujeedadiisu ahayd sidii fahan buuxa looga siin lahaa maamulka xaafadaha isbadalka guud ee ku yimi dhaqaalaha Dalka iyo sidii ay doorkooda uga qaadan lahaayeen dhanka wacyigalinta bulshada. Kuxigeenka Madaxa Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka DDS Mudane Cabdulaahi Aadan iyo Madaxa Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka Maamulka Magaalada Jigjiga Mudane Cumar Nuur oo shirgudoominayay kulankan ayaa sheegay in maamulka xaafadaha looga baahan yahay in dabagal joogto ah ay ku sameeyaan ganacsatada, si looga hortaggo ganacsatada kor uqaadaysa qiimaha ganacsiga, sidoo kalena ay maamulku wacyigalin joogto ah siiyaan ganacsatada kala duwan.
Shirkaddu waxay bilowday duulimaadkeedii 5-aad ee dalka Hindiya
Aug 2, 2024 46
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 26/2016T.I.(ENA): Shirkadda Diyaaraddaha ee Itoobiya ayaa shaacisay inay kordhisay duulimaadkii ay ku tagu jirtay guud ahaan dalka India, taasoo ay noqon doonto shan magaalo. Shirkadda Diyaaraddaha ee Itoobiya iyo Wasaaradda Duulista Hawada ee dalkq Hindiya ayaa kala saxeexday heshiis is afgarad ah oo lagu kordhinayo saddex duullimaad oo ay ku tagi doonto magaalada Hayderabad ee dalka Hindiya laga 30ka Luulyo, 2024. Ugu dambayntii xogta aan ka helnay shirkada waxay sheegeysaa in heshiiska is afgaradka ah uu u sahli doono in shirkaddu ay kor u qaaddo adeegyada ay bixiso ee diyaarada ee qaaradaha kala duwan oo ahayd 35, iyadoo noqon doonta 38 duulimaad todobaadkii.
Adeega nidaamka dakhli bixinta casriga ah ee E-tax ayaa lagu soo koridhiyay xafiiska dakhliga degmada Shiniile ee gobolka Siti.
Aug 2, 2024 53
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 26/2016T.I.(ENA): Masuuliyiin ay ka mid yihiin Kuxigeenka Madaxa Xafiiska Dakhliga DDS Mudane C/waaxid Cabdi, Gudoomiyaha gobolka Siti Ibraahim Xuseen iyo masuuliyiin kale oo iskugu jira heer gobol iyo kuwa degmada Shiniile ayaa xadhiga ka jaray adeegan cusub ee E-Tax-ga ee xafiiska Dakhliga degmada Shiniile lagu soo kordhiyay. Kuxigeenka Madaxa Xafiiska Dakhliga DDS Mudane Cabdiwaaxid Cabdi ayaa sheegay in adeegan cusub uu kor u qaadi doono ilaha dakhli ee degmada islamarkaana suurtagalin doono in ay canshuur-bixiyayaashu helaan adeeg hufan.
Kulanka arrimaha dib u habaynta dhaqaalaha iyo doorka ganacsiga ee deegaank Soomaalida ayaa Jigjiga lagu qabtay
Aug 1, 2024 60
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 25/2016T.I.(ENA): Kulan ku saabsan arrimaha dib uhabaynta dhaqaalaha dalka iyo doorka ganacsiga Deegaanka Soomaalida oo uu soo diyaariyay Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka DDS ayaa lagu qabtay magaalada Jigjiga. Kulan oo ay kasoo qaybgaleen gudiga rugta ganacsatada deegaanka, aqoonyahano, lataliyayaasha madaxwaynaha, ganacsatadata iyo qaybaha kala duwan ee bulshada ayay ujeedadiisu ahayd sidii looga wadatashan lahaa loona falanqayn lahaaa isbadalka guud ee ku saabsan dib u habaynta dhaqaalaha ee dalka. Ujeedka kulankan ayaana ah sidii bulshadu ay fahan guud uga qaadan lahaayeen islamarkaasina ula jaanqaadi lahaayeen isbadalada socda. Kulanku intuu socday ayaa lagu soo jeediyay madasha qodobo ku saabsan isbadalada dhinaca dhaqaalaha ee dalka ka socda, soo jeedinta kadibna martidii guriga ayaa ka dooday faa'iidada iyo khasaaraha uu leeyahay dib u habaynta dhaqaalaha ee dalka, iyagoo islamarkaasina soo jeediyay talooyin ku aadan isbadalada sidii loo wajihi lahaa iyo saamaynta ay ku yeelan karto ka deegaan ahaan iyo doorka kaga aadan ganacsatada deegaanka.
Dawladda Talyaaniga ayaa 25 milyan oo yuuro ugu deeqday Itoobiya
Aug 1, 2024 52
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 25/2016T.I.(ENA): Dowladda Talyaaniga ayaa ugu deeqday lacag dhan 25 milyan oo Yuuro, si loogu guuleysto barnaamijka horumarinta dalka iyo dhaqaalaha cagaaran ee Itoobiya. Heshiiskan taageerada ah waxa kala saxeexay safiirka Talyaaniga u fadhiya Itoobiya, Agustino Baales, iyo wasiirka maaliyadda, Axmed Shide. Xogta aan ka helnay safaarada Talyaaniga ee Itoobiya ayaa sheegeysa in heshiiskan uu ka mid yahay qodobbada ugu muhiimsan ee qorshaha MATI ee dalka Itoobiya. Sidoo kale waxaa la tilmaamay in taageeradan loo adeegsan doono shaqo abuurka, kobaca dhaqaalaha iyo ka midho dhalinta himilooyinka horumarineed ee dalka. Qorshaha Talyaaniga ee Mati waxaa ku dhawaaqay Ra'iisul Wasaare Giorgia Meloni 2022kii, Ujeedka ayaa ah in la xoojiyo xiriirka dalka uu la leeyahay qaaradda Afrika iyo dalalkiisa.
Waxaa la ansixiyay heshiisyada daynta ee u dhexeeya Itoobiya iyo Ururada Horumarinta Caalamiga ah
Jul 31, 2024 67
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 24/2016T.I.(ENA): Golaha wakiilada ayaa fadhigii degdega ahaa ee ay yeesheen ku ansixiyay heshiiska daynta ee Itoobiya iyo ururada horumarinta caalamiga ah. Golaha ayaa yeeshay kulankoodii 1-aad ee deg degga ahaa ee sanad shaqeedka 3-aad, waxaana ay ka talo bixiyeen hindise sharciyeedka heshiiska deynya. Waxaa la sheegay in 500 oo milyan oo dollarka Maraykanka ah ee laga helay daynta ururada horumarinta caalamiga ah ay ka taageeri karto hawlaha dib u habaynta ee ay bilawday dawladda Itoobiya. Ugu dambayntii xeerkii la soo bandhigay golaha ee xeer lambar 1345/2016 jawaab celin laga siiyay su’aalihii ay soo gudbiyeen golaha ee la xidhiidha heshiiska daynta, waxaana cod aqlabiyad ah lagu ansixiyay xeerkan iyadoo hal mudane uu diiday, hal mudanena uu ka aamusay.
Dib-u-habaynta dhaqaalaha waxay hoos u dhigi doontaa culayska deynta si macno leh, waxaanay abuuri doontaa jawi dhaqaale oo deggan – Axmed Shide
Jul 31, 2024 65
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 24/2016T.I.(ENA): Wasiirka Maaliyadda Axmed Shide ayaa sheegay in dib-u-habaynta dhaqaalaha dalka ay si weyn u dhimi doonto culayska deynta, isla markaana ay u abuuri doonto jawi dhaqaale oo deggan oo faa’iido u leh dadka. Golaha shacabka ayaa kulankoodii degdega ahaa ku ansixiyay heshiiska taageerada dhaqaale ee Itoobiya iyo ururada horumarinta caalamiga ah. Waxa uu xusay in ka dib heshiiskii Ururka Horumarinta Caalamiga ah ee ku saabsan bixinta 1 bilyan oo doolar oo gargaar ah iyo 500 milyan oo doolar oo dayn ah oo la siinayo dawladda Itoobiya si loo hirgeliyo siyaasaddii ugu horreysay ee waarta oo dhammaystiran oo horumarineed, in heshiis taageero maaliyadeed iyo deyn ah lala saxeexday ururka. Waxaa uu sheegay in lacagta daynta ah lagu shubi doono khasnada dowladda, isla markaana lagu taageeri doono howlaha dib u habeynta ah ee ay billowday dowladda Itoobiya iyo in si toos ah loo kabo miisaaniyadda dowladda federaalka ee 2017-kaT.I. Wasiir Shide ayaa ka jawaabay oo sharaxaad ka bixiyay su’aalihii ay xildhibaanadu ka weydiiyeen heshiiska. Sharaxaaddiisa, wuxuu ku sheegay in ka dib isbeddelka qaranka, in dawladdu ay bilowday inay ka shaqeyso diyaarinta dib-u-habaynta dhaqaalaha maddaniga ah ee ugu horreeya si loo hagaajiyo burburka dhaqaalaha. Waxa uu xusay in inkasta oo ay suurtagal tahay in natiijooyin badan laga gaaro dib-u-habaynta dhaqaalaha maddaniga ah ee ugu horreeya, balse ay jireen cadaadisyo kala duwan oo caalami ah iyo kuwa gudaha, taasoo aysan suurtagal noqonin in la sii wado kobaca loo baahan yahay. Wuxuu xusay in Itoobiya aysan qaadan wax deyn ganacsi ah lixdii sano ee ugu dambeysay. Dhanka kale, shaqooyin badan ayaa la sameeyay si loo yareeyo culeyska deynta ayuu yidhi wasiirku. Waxa uu xusay in daynta ay ka heleen Hay’adda Horumarinta Caalamiga ah ay tahay dayn fudud oo lagu bixin karo muddada fog. Waxa kale oo uu sheegay in dib-u-habaynta dhaqaalaha guud si dhammaystiran loo hirgeliyey iyadoo ay wax badan ka beddeli doonto hawlihii la qabtay ee lagu fududayn lahaa culayska deymaha ee Itoobiya. Tusaale ahaan, 10.5 bilyan oo doolarka Mareykanka ah oo laga helo Sanduuqa Lacagta Adduunka (IMF), 3.5 bilyan ayaa ka caawin doonta dalka dhimista deynta. Waxa uu sharaxay in dib u habeyntu ay muhiim u tahay in la joogteeyo kobaca, ka qayb qaadashada ganacsiga gaarka ah ee dhaqaalaha iyo hagaajinta geedi-socodka maalgashiga. Waxay sheegeen in tani ay dhab ahaantii ka faa'iidaysan doonaan dadka iyadoo la dejinayo dhaqaalaha guud. Wuxuuna xusay in xasiloonida dhaqaalaha ay tahay xalka kaliya ee sida waarta lagula tacaali karo sicir bararka. Waxa uu sheegay in wax ka bedelkan la sameeyay laga kabayo marka laga soo tago shaqaalaha mushahaarka yar, in la taageerayo iibka Shidaalka, Saliida, Carada Bacriminta iyo dawooyinka. Ugu dambayntii waxa uu sidoo kale tilmaamay in dowladdu ay qaadi doonto tallaabooyinka looga hortagayo musuq-maasuqa, sharci darrada iyo maamul xumada ka dhalan kara dib u habaybta dhaqaalaha.
Golaha Wasiirada ayaa go’aano ka soo saaray shirkoodii caadiga ahaa ee 38-aad
Jul 31, 2024 59
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 24/2016T.I.(ENA): Golaha Wasiirada ayaa go’aano ka soo saaray shirkoodii caadiga ahaa ee 38-aad. Go’aamada laga soo saaray shirkii caadiga ahaa ee 38-aad ee Golaha Wasiirada. Shirkii caadiga ahaa ee 38-aad oo ay maanta yeesheen Golaha Wasiirada ayaa waxaa ay kaga doodeen go’aanna ka soo saareen baaqii loo diyaariyay in lagu ansixiyo heshiiska kaalmada maaliyadeed ee lala galay Ururka Horumarinta Caalamiga ah. Heshiiska taageerada maaliyadeed ee lala galay Ururka Horumarinta Caalamiga ah ayaa lagu bixin doonaa 1.5 bilyan oo doolarka Maraykanka ah, taas oo 1 bilyan oo doolarka Maraykanka ah ay noqon doonto qaab deeq ah iyo 500 milyan oo doolarka Maraykanka ah oo lagu heli doono qaab dayn ah. Taageeradan dhaqaale ayaa loo adeegsan doonaa in lagu fuliyo dib u habeynta ay bilowday dowladda Itoobiya ee lagu xasilinayo dhaqaalaha guud, gaar ahaan shaqo abuurka, xakameynta sicir bararka, wax ka qabashada yaraanta lacagaha qalaad, wax ka beddelka qaabdhismeedka iyo in si toos ah loo taageero miisaaniyadda dowladda federaalka ee 2017-kaT.I. Ugu dambayntii Golaha Wasiirada ayaa ka doodista qodobadan ka dib waxay xaqiijiyeen in deyntaasi aysan wax ribo ah lahayn, isla markaana lagu bixin doono 38 sano gudahood oo ay ku jirto 6 sano oo faa'iido ah, isla markaana ay waafaqsan tahay istaraatiijiyadda maamulka deymaha ee dalkeena.
Bangiga Aduunka ayaa taageeray isbedellada dhaqaale ee Itoobiya
Jul 31, 2024 68
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 24/2016T.I.(ENA): Bangiga Adduunka ayaa taageeray tallaabooyinka dib u habeynta dhaqaalaha Itoobiya si loo xaqiijiyo kobac waara oo loo dhan yahay. Golaha sare ee bangiga ayaa maanta ansixiyay lacag dhan 1.5 bilyan oo dollar oo dayn ah oo la siinayo Itoobiya. Sida uu bangigu sheegay $1 bilyan waa deeq, $500 milyanna waa deyn. Bangiga Adduunka ayaa sidoo kale ku dhawaaqay qaabab taageero oo dhowr ah oo lagu taageerayo dib-u-habaynta dhaqaalaha maddaniga ah ee ay Itoobiya waddo. Iyada oo taa laga duulayo, marka laga yimaado 7 bilyan oo dollar ee uu sida tooska ah u bixiyo Bangiga Adduunka, Itoobiya waxa ay heli doontaa 8.5 Bilyan oo Doollar saddexda sanno ee soo socda, wadar ahaan 15.5 Bilyan oo Doollar ayay ka heli doontaa Bangiga Adduunka oo keliya. Intaa waxaa dheer: 👉 $1 bilyan oo deeq toos ah 👉 Kordhinta xilliga bixinta dayn dhan 500 milyan oo doolar; 👉 $320 milyan oo ah iskaashiga maalgashiga caalamiga ah (IFC); 👉 1 dhibic 15 bilyan oo doolar wakaaladaha maalgashi ee dhinacyada badan leh; 👉 6 bilyan oo doolar saddexda sano ee soo socota oo loogu talagalay kabka miisaaniyadda; 👉 2.1 bilyan oo dollarka Maraykanka ah ayaa lagu dari doonaa iskaashiga maaliyadeed ee caalamiga ah si loo maalgashado, waxaana la sheegay in Itoobiya ay heli doonto 16.6 bilyan doolar saddexda sano ee soo socota marka lagu daro 7 bilyan oo dollar oo ay hadda hesho.
Guddiga sare ee dhismaha suuqii gubtay ee Taywaankii jigjiga ayaa yeeshay kulan.
Jul 30, 2024 59
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 23/2016T.I.(ENA): Kulankan waxaa hoggaamiyay Madaxwayne kuxigeenka DDS, mudane Ibraahim Cusmaan iyadoo lagusoo bandhigayay naqshaqada dhismaha cusub ee taywaankii gubtay ee magaalada Jigjiga. Guddiga ayaa kawada hadlay naqshada dhismaha taywaanka cusub ee Jigjiga oo qaab casri ah loo dhisi doono. Madaxwayne kuxigeenka DDS, mudane Ibraahim Cusmaan ayaana kula dardaarmay guddiga in la dardargeliyo shaqada, sidii qaabka ugu habboon loogu billaabi lahaa dhismaha taywaankii gubtay ee Jigjiga.
Waxaa xadhigga laga jaray geerash casri ah oo ay maalgashadeen qurbajoog Deegaanka u dhalatay
Jul 30, 2024 56
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 23/2016T.I.(ENA): Geerashkan casriga ah ayaa ka shaqayn doona dayactirka casriga ah iyo hubinta tayada iyo badqabka noocyada kala duwan ee gaadiidka. Goobtan ayaa shaqo-abuur u samaynaysa in ka badan 40 dhalinyaro ah. Waxaana xadhiga ka jaray Madaxa Xafiiska Gaadiidka iyo Ganacsiga DDS iyo Duqa maamulka magaalada Jigjiga. Madaxa Gaadiidka iyo Ganacsiga DDS, Mudane Cabdixakiin Sheekh Xasan ayaa sheegay in adeegan loo tagi jiray meelo ka baxsan Deegaanka Soomaalida, iyadoo uu xusay in arrintann ay tahay mid ku dayasho mudan. Ugu dambayntii Duqa maamulka magaalada Jigjiga Inj. Shaafi Axmed ayaa sheegay in isbaddkii kaddib ay qurbajoogtu magaalada ka wadaan maalgashiyo kala duwan oo bulshada faa’iido u leh.
Madaxa Xafiiska Beeraha DDS ayaa sheegay in sanadka 2016-ka ay bahda beeraha oo iskaashanaya ay qabteen shaqooyin fiican oo u baahan in la sii xoojiyo.
Jul 30, 2024 60
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 23/2016T.I.(ENA): Shirka wadatashiga bahda beeraha ayaa ka bilawday magaalada Jigjiga, iyad oo ay ka soo qaybgaleen masuuliyiinta xafiiska beeraha, xafiiska bahwadaagta, madax xafiisyeedyada 95-ta degmo, maamul magaalooyinka iyo iskuduwashaasha gobollada oo lagaga hadalay shaqooyinka sanadka 2016-ka dhinacyada waxsoorka beeraha, cilmibaadhista, isticmaalka abuurka xulka iyo horumarinta iskaashatooyinka. Inta uu kulanku socdo waxaa laga soo jeedinayaa warbixinta xafiiska beeraha iyo kuwa gobollada si la iskula eego shaqooyinka fiican ee la qabto iyo caqabadaha si mustaqbalka xal looga gaadho. Madaxa Xafiiska Beeraha DDS C/qaadir Iiman (PhD) ayaa sheegay in sanadkii 2016-ka ay bahda beeraha oo iskaashanaya ay qabteen shaqooyin fiican oo qaybaha kala duwan ee ay ka shaqeeyaan.
Guddiga fulinta ee Sanduuqa Lacagta Adduunka (IMF) ayaa ansixiyay bixinta lacag dayn ah oo soconaysa mudo afar sano ah taasoo dhan 3.4 bilyan oo doolar
Jul 30, 2024 51
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 23/2016T.I.(ENA): Guddiga Sanduuqa Lacagta Adduunka ee IMF ayaa Itoobiya u ansixiyay lacag deyn ah oo dhan 2.556 bilyan SDR ama qiyaastii 3.4 bilyan oo doolarka Mareykanka ah. Go'aankani wuxuu ogolaanayaa in si degdeg ah loo sii daayo lacag bixinta 766.75 milyan SDR, ama ku dhawaad 1 bilyan oo doolarka Maraykanka ah. Xirmadan maaliyadeed ee afarta sano ah waxay taageeri doontaa ajendaha 'Dib-u-habaynta Dhaqaalaha madaniga ah' ee Dowladda si wax looga qabto isudheellitir la'aanta dhaqaalaha, dib u celinta deynta dibadda [bixinta] joogtaynta iyo aasaaska koboc loo dhan yahay oo ay hogaaminayaan qaybta gaarka loo leeyahay. Adeegan bixinta amaahda ee la dheereeyey ayaa la filayaa in ay dardargeliso helitaanka maalgalin dibadeed oo dheeraad ah oo laga helo bahwadaagta horumarinta iyo deymaha. Go’aankan guddiga fulinta ayaa ogolaanaya in si degdeg ah loo fasaxo lacag dhan 766.75 milyan SDR oo u dhiganta 1 bilyan oo doolarka Maraykanka ah, taasoo Itoobiya ka caawin doonta daboolina doonto dheelitirnaanta baahideeda lacag bixinta iyo taageeridda miisaaniyadeeda. Barnaamijkan dhaqaalaha ee dawladda, oo ay taageerto xarunta deyn-kordhinta ee afarta sano ah, waa xirmo siyaasadeed dhammaystiran oo kicin doona dhaqdhaqaaqa ganacsiga gaarka ah, ujeeddaduna ay tahay in la furo dhaqaalaha, si loo gaaro kobac ballaaran oo loo dhan yahay. Xoojinta mashruuca badbaadada bulshada, ayaa ah qayb muhiim ah oo ka mid ah barnaamijka dib-u-habaynta dawladda si loo khafiifiyo saamaynta ay ku yeelanayso dib-u-habayntan qoysaska/dadka nugul ama jilicsan. Siyaasadaha muhiimka ah waxaa ka mid ah: 1) U guurista sarifka suuqa ku salaysan si wax looga qabto isudheellitir la'aanta dibadda iyo yaraynta sarifka lacagaha qalaad; 2) La-dagaalanka sicir-bararka iyadoo la casriyeynayo qaab-dhismeedka siyaasadda lacagta; 3) Abaabulida ilaha dhaqaalaha gudaha ee mudnaanta leh iyo u isticmaalka kharashaadka dadweynaha; 4) Soo celinta iyo joogtaynta bixinta deynta, iyadoo la fulinayo heshiisyada dib-u-qaabaynta deynta xilliyeed ee lala galo deyn-bixiyeyaasha shisheeye; 5) Xoojinta awoodda maaliyadeed ee shirkadaha ay dowladdu leedahay si loo yareeyo dayacanka dhaqaale ee muhiimka ah.
Dawladda Ingriiska ayaa ku dhawaaqay inay taageerayso dib u habaynta dhaqaale ee Itoobiya
Jul 29, 2024 64
Addis Ababa, Afagaal/Hamle, 22/2016T.I.(ENA): Ingiriiska ayaa ku dhawaaqday in ay taageersan tahay ku dhawaaqista Itoobiya ee dib u habaynta dhaqaalaha. Safaaradda Ingiriiska ee fadhigeedu yahay Addis Ababa ayaa fariin ay ku qortay boggeeda baraha bulshada, waxay u dhignayd, “Tallaabadan muhiimka ah ee lagu xoojinayo dhaqaalaha Itoobiya, waxaan aaminsanahay in ay gacan ka geysan doonto kor u qaadida kobac dhaqaale loo dhan yahay iyo in la dhimo faqriga,”. Dawladda Ingiriiska ayaa muujisay in ay sii wadi doonto taageerada xoogan ee ay siiso sidii loo xaqiijin lahaa barwaaqada iyo xasiloonida Itoobiya.